Πιέσεις για την εφαρμογή μοντέλου ΟΣΕ και στις αστικές συγκοινωνίες ασκεί η τρόικα. Μετά τους σιδηρόδρομους, τα μεγαλύτερα «αγκάθια» για την κυβέρνηση στο μέτωπο των προβληματικών ΔΕΚΟ είναι οι συγκοινωνιακοί οργανισμοί (ΟΑΣΑ, ΕΘΕΛ, ΗΛΠΑΠ, ΗΣΑΠ), ενώ στη λίστα ακολουθούν και οι αμυντικές βιομηχανίες (ΕΑΒ και ΕΒΟ).
Προϋπόθεση για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που έχουν τεθεί στην κυβέρνηση, είναι να περάσουν από «κόσκινο» όλες οι ΔΕΚΟ με σκοπό τον δραστικό περιορισμό των κρατικών δαπανών. Εύλογα λοιπόν το σχέδιο για τον ΟΣΕ που έλαβε από τις Βρυξέλλες το πράσινο φως, θα αποτελέσει οδηγό και για τις υπόλοιπες προβληματικές ΔΕΚΟ με υπέρογκα συσσωρευμένα χρέη και πρόκριμα αργά ή γρήγορα για το σύνολο των ΔΕΚΟ.
Το γεγονός στο οποίο στέκεται η τρόικα, και δεν φαίνεται διατεθειμένη να υποχωρήσει, είναι ότι οι ΔΕΚΟ εκτρέφουν το δημοσιονομικό πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς υπολογίζεται ότι οι ζημίες τους σε ετήσια βάση ξεπερνούν το 1,5 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση ακολουθώντας τις επιταγές της τρόικας, που ζητά μετ΄ επιτάσεως απολύσεις στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, εμφανίζεται έτοιμη να ανατρέψει το εργασιακό καθεστώς στις ΔΕΚΟ που παράγουν χρέη.
Μεγάλο «αγκάθι» μετά τον ΟΣΕ, οι αστικές συγκοινωνίες με ζημίες που έσπασαν για πρώτη φορά το «φράγμα» των 500 εκατ. ευρώ, ενώ η «μαύρη τρύπα» του ομίλου ΟΑΣΑ ξεπέρασε τα 3,5 δισ. ευρώ.
Η οικονομική «αιμορραγία» των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς μπορεί να εξηγηθεί, μονάχα, από το ακόλουθο μέγεθος: Τα ετήσια έσοδα του ομίλου ΟΑΣΑ μόλις που ξεπερνούν τα 185 εκατ. ευρώ, την ίδια ώρα που οι αμοιβές και τα έξοδα προσωπικού προσεγγίζουν τα 470-480 εκατ. ευρώ και το σύνολο των μακροπρόθεσμων δανείων τα 2,13 δισ. ευρώ.
Αν και δεν ανήκει στον ΟΑΣΑ, η περίπτωση του Τραμ είναι χαρακτηριστική για να αποτυπωθούν οι λανθασμένοι κυβερνητικοί χειρισμοί. Το αθηναϊκό Τραμ, το οποίο αποτελεί θυγατρική εταιρεία του «Αττικό Μετρό», εξελίσσεται ταχύτατα σε έναν «μικρό ΟΣΕ».
Οι αμοιβές και τα έξοδα προσωπικού (19 εκατ. ευρώ) είναι σχεδόν υπερτριπλάσια από τον κύκλο εργασιών (6 εκατ. ευρώ). Η εταιρεία διαχείρισής του, η Τραμ ΑΕ, έχει συσσωρεύσει ζημίες άνω των 150 εκατ. ευρώ, εγγράφοντας κάθε χρόνο ετήσιες ζημίες ύψους 30 εκατ. ευρώ. 23,7 εκατ
Ζοφερή είναι η κατάσταση και στα τρόλεϊ (ΗΛΠΑΠ). Αν και αύξησαν τον κύκλο εργασιών στα 23,7 εκατ. ευρώ, ωστόσο διεύρυναν τις καθαρές ζημιές κατά 3,7 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να προσεγγίσουν τα 70,3 εκατ. ευρώ.
Αντιστοίχως, οι ζημιές του ΗΣΑΠ για το 2009 διαμορφώθηκαν στα 105,6 εκατ. ευρώ έναντι 87,3 εκατ. ευρώ το 2008, με τον κύκλο εργασιών να αυξάνεται στα 56,3 εκατ. ευρώ. Ο ΗΣΑΠ είναι υπερφορτωμένος με υποχρεώσεις, αφού η σχέση ξένα προς ίδια κεφάλαια είναι στα «ύψη». Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι ενώ η μέση μισθολογική δαπάνη για τους 1.328 εργαζομένους του φτάνει τα 6.389 ευρώ, ενέγραψε ζημίες στο πρώτο τρίμηνο του 2010 ύψους άνω των 7,6 εκατ. ευρώ,
Η καθαρή θέση ανέρχεται στα 197 εκατ. και οι συνολικές υποχρεώσεις στα 670 εκατ., με τις περισσότερες να είναι δανειακές. Οι λειτουργικές ταμειακές ροές ήταν αρνητικές κατά 53,4 εκατ. έναντι 59 εκατ. το 2008 και τα ταμειακά διαθέσιμα 18,4 εκατ. ευρώ.
ΑΔΙΕΞΟΔΟ - 187 εκατ. € τα έσοδα, 2,13 δισ. € τα δάνεια
Το σχέδιο της κυβέρνησης προβλέπει τη συγχώνευση των συγκοινωνιακών οργανισμών και τη μετατροπή του ΟΑΣΑ σε μητροπολιτικό συγκοινωνιακό φορέα, υπό τη σκέπη του οποίου θα βρίσκονται πλέον δύο επιχειρήσεις: η μία για τα μέσα σταθερής τροχιάς, δηλαδή Μετρό, ΗΣΑΠ, Τραμ, και η άλλη για τα τρόλεϊ και τα αστικά λεωφορεία.
Κοινός παρονομαστής όλων των παραμέτρων αυτού του σχεδίου θα είναι, όπως και στην περίπτωση του ΟΣΕ, οι δραστικές περικοπές δαπανών. Χαρακτηριστική περίπτωση η ΕΘΕΛ που αντιμετωπίζει άμεσο πρόβλημα επιβίωσης, γεννώντας σε καθημερινή βάση χρέη της τάξεως του 1 εκατ. ευρώ.
Το γεγονός ότι οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες είναι ελλειμματικές, ασφαλώς δεν αποτελεί έκπληξη. Ωστόσο, οι επενδύσεις, τα δάνεια, οι ελλιπείς επιδοτήσεις, αλλά και η πολιτική χαμηλών κομίστρων κατέστησε τους φορείς αστικών συγκοινωνιών άκρως ζημιογόνους, παρά τη διαγραφή των χρεών τους στα μέσα της δεκαετίας του 1990.
«Πρωταθλήτρια» στην κακοδιαχείριση είναι η ΕΘΕΛ (μπλε λεωφορεία), η οποία διεύρυνε τις ζημιές της στα 327 εκατ. ευρώ, έναντι 304 εκατ. ευρώ το 2008.
Η ΕΘΕΛ εμφάνισε πωλήσεις 104,3 εκατ. ευρώ από 101 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνολικές υποχρεώσεις έχουν «εκτιναχθεί» στα 1,71 δισ. ευρώ, με την καθαρή θέση να είναι αρνητική κατά 1,28 δισ. ευρώ
Στα χνάρια των υπολοίπων συγκοινωνιακών οργανισμών βαδίζει πλέον και η ΑΜΕΛ (Αττικό Μετρό Εταιρεία Λειτουργίας) που κατάφερε για πρώτη φορά στην ιστορία της, να καταγράψει ζημιές - ρεκόρ 19 εκατ. ευρώ, όταν πριν από 2 χρόνια ήταν οριακά κερδοφόρος
Οι ιδιοκτήτες δηλώνουν αποφασισμένοι να εμποδίσουν την απελευθέρωση και τονίζουν ότι θα συνεχίσουν τις κινητοποιήσεις τους σε περίπτωση που δεν λάβουν έγγραφες εγγυήσεις για ικανοποίηση των αιτημάτων τους. Τουλάχιστον 8.000 οδηγοί και ιδιοκτήτες ταξί πραγματοποίησαν πορεία προς τη Βουλή, όπου ο υπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Γιάννης Ραγκούσης, εξηγεί στον Κοινοβουλευτικό Τομέα Εργασίας του ΠΑΣΟΚ, την πολιτική, που ακολουθεί στο θέμα της απελευθέρωσης του επαγγέλματος...
Σε φορτισμένο κλίμα διεξάγεται αυτή την ώρα το ΚΤΕ Εργασίας του ΠΑΣΟΚ όπου ο υπουργός Μεταφορών, Γ. Ραγκούσης, δέχεται τα πυρά τουλάχιστον 70 βουλευτών, παρά το γεγονός ότι..... συνήθως στο ΚΤΕ μετέχουν 40, γεγονός που δείχνει το αυξημένο ενδιαφέρον για το θέμα των ταξί. Στην παρέμβασή του, ο υπουργός δήλωσε ότι δεν είναι ακόμα έτοιμος να παρουσιάσει τις προτάσεις του, καθώς όπως εξήγησε «θα τις επεξεργαστεί το υπουργείο, θα τις φέρω στη Βουλή και θα τις δώσω και στους οδηγούς ταξί».
Επί τάπητος τίθεται και πάλι το θέμα των απολύσεων στις αστικές συγκοινωνίες και μάλιστα πιο επιτακτικά αυτή τη φορά, καθώς ο νέος υπουργός Υποδομών Γ. Ραγκούσης καλείται να αποφασίσει τον τρόπο που θα διαχειριστεί το πλεονάζον προσωπικό μετά τη συγχώνευση των πέντε μεταφορικών εταιρειών σε δύο. Της Μαρίας Μόσχου. Μέσα στον Ιούλιο οι νέες διοικήσεις των δύο εταιρειών ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ θα κληθούν να παραδώσουν τα νέα οργανογράμματα των εταιρειών, από τα οποία θα προκύψει αν και πόσο προσωπικό δεν είναι πλέον «απαραίτητο» για τη λειτουργία τους.