Ένα πρωτόγνωρο για τα ελληνικά δεδομένα στοίχημα καλείται να κερδίσει η νέα διευθύνουσα σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου του υπέρ-Ταμείου για την δημόσια περιουσία, Ουρανία Αικατερινάρη. Η 46χρονη πρώην αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος της ΔΕΗ επί κυβερνήσεων Παπανδρέου - Σαμαρά, που όπως ανακοινώθηκε την Παρασκευή επελέγη για την θέση του μάνατζερ, καλείται να δώσει απαντήσεις στο μεγάλο ερωτηματικό που συνιστά ακόμη το υπέρ-Ταμείο, ενάμισι χρόνο μετά την ψήφισή του.
Συστάθηκε για να "ξεπουλήσει" την περιουσία του Δημοσίου όπως πιστεύουν πολλοί, για να την "αξιοποιήσει" όπως υποστηρίζουν κάποιοι άλλοι ή απλά για να αποτελέσει ένα ακόμη "τέρας γραφειοκρατίας" στον κρατικό τομέα;
Η ίδια, όπως και οι δύο συνεργάτες της στο Δ.Σ. με εκτελεστικές αρμοδιότητες (ο νέος πρόεδρος Γιώργος Διαμαντόπουλος, και το μέλος Στέφανος Γιουρέλης), καλούνται να δώσουν το στίγμα για το τελικό σχήμα που θα λάβει το υπέρ-Ταμείο.
Ειδικά η Αικατερινάρη, καλείται να αποδιώξει τις επιφυλάξεις για την τοποθέτησή της στο υπέρ-Ταμείο, ότι δεν συνδέεται με μια ακόμη θέση σε έναν οργανισμό, που αργά ή γρήγορα θα μετατραπεί σε βάλτο φιλοξενίας κρατικών επιχειρήσεων και δεκάδων χιλιάδων κρατικών ακινήτων.
Δηλαδή όπως συνέβη στο παρελθόν με την Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, τα Ολυμπιακά Ακίνητα ή την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου.
Το στοίχημα για την ίδια, όπως και για τους συνεργάτες της είναι μεγάλο, καθώς με τις προτάσεις τους θα βάλουν τα θεμέλια, προκειμένου να πειστεί ο επενδυτικός κόσμος ότι δεν πρόκειται για έναν ακόμη Πύργο της Βαβέλ εξαιτίας ασάφειας των αρμοδιοτήτων, πολυπλοκότητας της δομής, και κυρίως σύγκρουσης συμφερόντων με την εκάστοτε κυβέρνηση.
Έστω για παράδειγμα ότι έρχεται η ώρα ο ΟΑΣΑ, που έχει μεταφερθεί στο υπέρ-Ταμείο, να αποφασίσει για την νέα τιμολογιακή πολιτική στα εισιτήρια.
Ποιος θα αποφασίσει; Το υπέρ-Ταμείο στα όργανα του οποίου συμμετέχουν στελέχη επιλογής των δανειστών ή ο εκάστοτε υπουργός Μεταφορών;
Η έστω ότι η Αττικό Μετρό, που επίσης έχει μεταβιβαστεί στο νέο φορέα, πρέπει να προκηρύξει μια νέα γραμμή του μετρό με κονδύλια του ΕΣΠΑ και δάνεια. Τι θα συμβεί αν το υπέρ-Ταμείο διαφωνήσει με την κυβέρνηση; Δεν θα προκηρυχθεί στην ώρα της η γραμμή;
Το στοίχημα της συννενόησης
Ο ένας λοιπόν κίνδυνος είναι η δυσκολία στη συνεννόηση, πόσο μάλλον όταν έχουμε μια κυβέρνηση που με ελάχιστες εξαιρέσεις τάσσεται υπέρ του κρατισμού. Εδώ το ΤΑΙΠΕΔ δυσκολεύεται να συνταιριάξει τις επιταγές των δανειστών με τα θέλω του πολιτικού συστήματος.
Σε έναν μηχανισμό με δύο επίπεδα λήψης αποφάσεων όπου θα εκπροσωπούνται οι απόψεις τόσο της κυβέρνησης, όσο και των πιστωτών, ο παραπάνω κίνδυνος πολλαπλασιάζεται.
Τα δύο νέα επίπεδα λήψης αποφάσεων δεν είναι άλλα από το Εποπτικό Συμβούλιο και το Διοικητικό Συμβούλιο της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΠ), όπως ονομάζεται το υπέρ-Ταμείο.
Τα δύο αυτά όργανα θα μεσολαβούν μεταξύ των διοικήσεων των Ταμείων που θα υλοποιούν (ΕΤΑΔ, ΤΧΣ, ΤΑΙΠΕΔ, Εταιρεία Δημοσίων Συμμετοχών), και των πολιτικών εντολοδόχων τους που θα είναι είτε το Μέγαρο Μαξίμου είτε οι πιστωτές ή και οι δύο μαζί.
Ο δεύτερος κίνδυνος είναι να προστεθούν στα παραπάνω, οι προσωπικές στρατηγικές και επιδιώξεις, φαινόμενο σύνηθες στην Ελλάδα. Εάν τα δύο παραπάνω συνδυαστούν, τότε δημιουργούνται οι καλύτερες προϋποθέσεις... ακινησίας.
Η γεμάτη παθογένειες δημόσια διοίκηση
Ο τρίτος κίνδυνος είναι παρά τις καλές προθέσεις των διοικούντων, η γεμάτη παθογένειες δημόσια διοίκηση να μην μπορέσει να ακολουθήσει το εγχείρημα. Οι μηχανισμοί της χώρας έχουν συγκεκριμένη οργάνωση και αποτελεσματικότητα.
Εάν οι δανειστές την έχουν υπερτιμήσει, θα συμβεί ότι και το 2011 όταν έβαλαν τον πήχη των εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις στα 50 δισ ευρώ ως το τέλος του 2014, αλλά έως σήμερα δεν έχουν εισπραχθεί παρά 3,5 δισ. ευρώ.
Έπειτα είναι η ίδια η κυβέρνηση που δεν πρόκειται να κάνει εύκολη την ζωή του νέου Ταμείου, εξέλιξη λογική και αναμενόμενη. Στερώντας ένα σημαντικό εργαλείο άσκησης πολιτικής από τα χέρια της κυβέρνησης, το νέο Ταμείο συγκεντρώνει στα χέρια του μια πρωτόγνωρη για τα ελληνικά δεδομένα εξουσία, ο τρόπος διαχείρισης της οποίας συνιστά, προς το παρόν ακόμη, ένα τεράστιο ερωτηματικό.
Το πολιτικό σύστημα και οι συντεχνίες
Αρκεί ένα απλό άθροισμα των περίπου 40.000 εργαζομένων στις δώδεκα στρατηγικής σημασίας ΔΕΚΟ που μεταβιβάζονται στο νέο φορέα, ώστε να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος της κυβερνητικής ύλης που φεύγει από τα χέρια των υπουργών.
Στην ουσία, έρχεται συνδιοίκηση με τους θεσμούς για 17.000 άτομα προσωπικό της ΔΕΗ, 2.350 της ΕΥΔΑΠ, 224 της ΕΥΑΘ, 400 της ΕΛΒΟ, 440 της Αττικό Μετρό, και 337 των Κτιριακών Υποδομών.
Αν σε αυτούς προστεθούν οι εργαζόμενοι από το πρώτο πακέτο ΔΕΚΟ του καλοκαιριού, δηλαδή οι 8.190 των συγκοινωνιών (ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ, ΟΣΥ), οι 7.027 των ΕΛΤΑ, οι 1.396 του ΟΣΕ, μαζί με τους 150 του ΟΑΚΑ, φτάνουμε στο συνολικό νούμερο των περίπου 38.000.
Ανέκαθεν τα κόμματα αντιμετώπιζαν τους εργαζόμενους αυτούς ως δεξαμενές ψηφοφόρων και μόνο λοιπόν το γεγονός ότι για την τύχη τους θα συναποφασίζει πλέον με την κυβέρνηση κάποιος τεχνοκράτης, συνιστά τεράστια τομή για το μαθημένο στον κρατισμό ελληνικό πολιτικό σύστημα. Το ερώτημα είναι πόσες τρικλοποδιές θα βάλει στην νέα ηγετική ομάδα του Ταμείου.
Πολλά φυσικά θα εξαρτηθούν και από το στίγμα που θα του δώσουν τα πρόσωπα που θα το διοικήσουν.
Στην πράξη, η ομάδα του νέου Διοικητικού του Συμβουλίου υπό τον έλεγχο του Εποπτικού Συμβουλίου και με την συνεισφορά των διοικήσεων των τεσσάρων θυγατρικών, καλούνται να βρουν μια χρυσή τομή: Ούτε να περιέλθουν σε ακινησία υπό το φόβο του πολιτικού κόστους, ούτε όμως να παρασυρθούν σε βεβιασμένες αποφάσεις μόνο και μόνο επειδή ο στόχος μιλά για έσοδα 50 δισ. ευρώ που πρέπει να συγκεντρωθούν σε βάθος 30ετίας.
Το στοίχημα είναι τεράστιο και είναι λογικό το γιγάντιο Ταμείο των επόμενων 99 ετών να αποτελεί ακόμη ένα τεράστιο ερωτηματικό, το οποίο για την ώρα ο καθένας ερμηνεύει όπως τον εξυπηρετεί.
Το αν η κ. Αικατερινάρη καταφέρει να τιθασεύσει όλα τα παραπάνω, να βρει τις ισορροπίες της, και να παράξει και έργο, αναδιαρθρώνοντας ΔΕΚΟ και αξιοποιώντας τα ακίνητα του Δημοσίου, θα αποτελέσει μια τεράστια επιτυχία.