Εδώ και λίγες μέρες σχεδόν σε όλους τους σταθμούς του μετρό και του ηλεκτρικού έχουν τοποθετηθεί οι μπάρες για το ηλεκτρονικό εισιτήριο.
Οι μπάρες πριν τις αποβάθρες είναι μια εικόνα που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε στις πόλεις του εξωτερικού, δείγμα της υψηλής οργάνωσης των δυτικών χωρών, αλλά και των παραπάνω περιορισμών που επιβάλλονται σε σχέση με τα δικά μας μέρη.
Το τελευταίο διάστημα, είτε με αφορμή βίαιες παρεμβάσεις, όπως είναι το κάψιμο λεωφορείων και τρόλλεϋ, στα οποία επίσης θα μπει σε εφαρμογή το ηλεκτρονικό εισιτήριο, είτε με αφορμή την παραπάνω εικόνα, έχει ανοίξει ξανά ένας διάλογος για την πρόσβαση στα ΜΜΜ. Αν πρέπει να είναι δωρεάν ή όχι, αν πρέπει το εισιτήριο να είναι ακόμη χαμηλότερο.
Διίστανται οι απόψεις
Σε επιτόπιο ρεπορτάζ στον σταθμό του ηλεκτρικού της Ομόνοιας. Εκεί όπου συναντάς όλες τις κοινωνικές ομάδες. Εκεί όπου το τρένο θα το πάρει ο μεροκαματιάρης, ο πιο ευκατάστατος εργαζόμενος, ο μετανάστης, ο φοιτητής κι ο συνταξιούχος. Μας είπαν όλοι ότι βρίσκουν το κόστος του εισιτηρίου υψηλό.
Οι απόψεις όμως ήταν διαφορετικές σε σχέση με τις μπάρες που τοποθετήθηκαν, που κατά τη γνώμη τους μπορούν «επιτέλους» να βάλουν τέλος στην τζάμπα μετακίνηση.
«Κάποια στιγμή δεν έπρεπε να γίνει; Να πληρώνουν οι λίγοι, για να μετακινούνται οι πολλοί;» ήταν τα δύο ρητορικά ερωτήματα που έκανε 36χρονη, που χρησιμοποιεί καθημερινά τα ΜΜΜ.
Λίγο μεγαλύτερός της ηλικιακά επιβάτης, ηλεκτρονικός στο επάγγελμα που έχει αναγκαστεί να κλείσει το μαγαζί του και να μαστορεύει από δω κι από κει περιστασιακά, υποστήριξε ότι αν το εισιτήριο δεν είχε τόσο υψηλή τιμή, ο κόσμος δεν θα έμπαινε λαθραία. Η πρότασή του ήταν να πέσει το αντίτιμο στο μισό.
Ένα ζευγάρι συνταξιούχων πρότεινε κατάργηση των τιμών και των... κεφαλαιούχων. Ανέφεραν πως δεν γίνεται οι συντάξεις και οι μισθοί να πέφτουν και το κόστος ζωής να ανεβαίνει.
«Πέντε χρόνια τώρα, είναι ζήτημα αν έχω κόψει δύο φορές εισιτήριο», σημείωσε φοιτητής και εξήγησε τη στάση του ως «αντίδραση στο σύστημα. Δεν το αξίζουν το εισιτήριο, που είναι άλλωστε κι ακριβό». Στο άκουσμα της είδησης ότι θα μπουν μπάρες, είπε πως θα βγάλει επιτέλους το δίπλωμα για το μηχανάκι που οδηγεί μέχρι τώρα... παράνομα.
«Ο μόνος τρόπος να υπάρξει πραγματικός έλεγχος είναι με το ηλεκτρονικό εισιτήριο και τις μπάρες» υποστήριξε 30χρονη εργαζόμενη που χρησιμοποιεί καθημερινά τα ΜΜΜ. Κι εκείνη όμως ανέφερε ότι βρίσκει ακριβό το εισιτήριο.
Υπέρ του ηλεκτρονικού εισιτηρίου τάχθηκε 48χρονος επιβάτης, που τόνισε ότι ναι μεν είναι υψηλό το κόστος του εισιτηρίου, από την άλλη όμως έδειξε ότι γνωρίζει για τη δωρεάν μετακίνηση που παρέχεται σε κοινωνικές κατηγορίες, όπως οι άνεργοι.
ΟΑΣΑ: Από τα πιο φτηνά διεθνώς
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει ο ΟΑΣΑ (Οργανισμός Αστικών Συγκοινωνιών Αθήνας), ένα εισιτήριο του μετρό στο Λονδίνο κοστίζει 4,90 ευρώ, στο Βερολίνο 3,30 ευρώ, στη Μαδρίτη 3 ευρώ, στο Παρίσι 1,80 ευρώ, στη Ρώμη 1,50 ευρώ, στη Νέα Υόρκη 2,65 ευρώ και στο Τορόντο του Καναδά 2,05 ευρώ.
Συνεπώς έχουμε το πιο φτηνό εισιτήριο απ' όλους. Όμως έχουμε και το πιο χαμηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει η World Bank για το 2015. Ενδεικτικά η Ελλάδα έχει 20.920 ευρώ κατά κεφαλήν εισόδημα, τη στιγμή που στην Ιταλία το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι 32.790 ευρώ, στην Ισπανία 28.520, στη Γερμανία 45.790 και στις ΗΠΑ 54.960.
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, αν υποθέσουμε ότι ένας επιβάτης παίρνει κάθε μέρα ένα εισιτήριο 1,40 ευρώ, το ετήσιο κόστος για τη χρήση ΜΜΜ στην Ελλάδα φτάνει τα 504 ευρώ περίπου.
Δηλαδή αντιστοιχεί στο 2,4% του ετήσιου μέσου εισοδήματος. Στην περίπτωση της Γερμανίας, της χώρας με την πιο ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία, αν κάποιος παίρνει στο Βερολίνο κάθε μέρα εισιτήριο θα δίνει το χρόνο 1.188 ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί στο 2,6% του μέσου ετήσιου εισοδήματος.
Από την άλλη, ο πρόεδρος του ΟΑΣΑ Τάσος Ταστάνης υπενθυμίζει μια παράμετρο, που σύμφωνα με τον ίδιο σκόπιμα παραβλέπεται.
«Σήμερα όλοι οι άνεργοι της Αθήνας και τα ΑμεΑ μετακινούνται δωρεάν με τα ΜΜΜ, λόγω της κοινωνικής πολιτικής που ασκεί η κυβέρνηση, ότι όλοι οι πολίτες άνω των 65 χρόνων και κάτω των 18 ετών και μια σειρά από άλλες κατηγορίες, όπως οι φοιτητές κ.λπ. κυκλοφορούν με μειωμένο εισιτήριο των 60 λεπτών.
Δεν λαμβάνεται επίσης υπόψη ότι ένας καθημερινός χρήστης με μηνιαία κάρτα πληρώνει μόνο ένα ευρώ την ημέρα για να μετακινηθεί με τις αστικές συγκοινωνίες και ακόμη λιγότερο αν κατέχει ετήσια κάρτα». Επομένως «το εισιτήριο του 1,40 ευρώ το πληρώνουν μόνο όσοι χρησιμοποιούν περιστασιακά τα αστικά μέσα μεταφοράς».
"Μόνο το 30% χτυπά εισιτήριο"
Η πρόεδρος της ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) Ζωή Γεωργίου ανέφερε, ότι σήμερα «μπορεί και μόνο το 30% να χτυπάει εισιτήριο». Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΟΣΥ, αντιδραστική ως αντίληψη δεν είναι να πληρώνεις, αλλά το να μπαίνεις τζάμπα.
«Υπάρχει αντίφαση όταν λέμε από τη μία ότι θέλουμε δημόσιες συγκοινωνίες και από την άλλη να λέμε ότι εμείς δεν θέλουμε κάτι να προσφέρουμε. Μακάρι να έρθει εποχή που η οικονομία μας θα είναι πλούσια και το κράτος θα μπορεί να εξασφαλίζει δωρεάν μετακίνηση για όλους».
"Υπάρχουν και οι άνεργοι που δεν φαίνονται"
Ο Βασίλης Παπαδόπουλος από το «Κίνημα Δεν Πληρώνω» πιστεύει ότι οι πολίτες δεν ζητούν τίποτα περισσότερο από αυτό που ορίζει το Σύνταγμα και είναι «η ελεύθερη μετακίνηση στα όρια της χώρας μας».
Και ναι μεν, «υπάρχει η πρόβλεψη για τους ανέργους, είναι όμως και οι άνεργοι που δεν δηλώνονται» πρόσθεσε. Τους βανδαλισμούς που γίνονται στις υποδομές και τα οχήματα, δεν τους συμμερίζεται, ωστόσο υπογράμμισε ότι αυτή η αντίδραση θα πρέπει να ερμηνευθεί «ως αποτέλεσμα των ασφυκτικών κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών συνθηκών».
Κι επισήμανε ότι οι αντιδράσεις μπορεί να είναι πολύ μεγαλύτερες, καθώς «ο κόσμος ακόμη δεν το έχει αντιληφθεί στην καθημερινότητά του. Σκέφτεται το κομμένο νερό και τις συντάξεις».
"Πιο δίκαιο και αναλογικό"
«Η χρήση του ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα καταστεί πιο ευέλικτη, καθώς θα είναι για πρώτη φορά ανάλογη με τα χαρακτηριστικά μετακίνησης κάθε επιβάτη», είναι η άποψη του προέδρου του ΟΑΣΑ.
Σε καθημερινό πρακτικό επίπεδο «η απόκτηση του έξυπνου ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα είναι πιο εύκολη και φιλική από ποτέ. Η φόρτισή του θα γίνεται πολύ πιο εύκολα και με πολλούς τρόπους (από τα αυτόματα μηχανήματα, από το Διαδίκτυο, με πιστωτική κάρτα κ.λπ.) καταργώντας έτσι τις ουρές στην αρχή κάθε μήνα, ενώ παράλληλα θα ισχύει για αντίστοιχο διάστημα από τη στιγμή της επικύρωσης. Θα παρέχει ευκολία για τους μη τακτικούς χρήστες και τους τουρίστες».
Σε δεύτερη φάση, μετά την πλήρη λειτουργία του συστήματος του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, οι χρεώσεις σύμφωνα με τον Τ. Ταστάνη θα γίνουν πιο δίκαιες, καθώς «θα γίνουν αναλογικές, δηλαδή θα πληρώνει κανείς ανάλογα με την απόσταση που διανύει με τα ΜΜΜ».
Αλλάζουν ρόλο, δεν απολύονται οι ελεγκτές
Σε σχέση με τους ελεγκτές και τον ρόλο που θα παίζουν στο άμεσο μέλλον, ο Τ. Ταστάνης τόνισε ότι «το Σώμα θα είναι φιλικό προς τον επιβάτη και δεν θα έχει καμιά σχέση με δυσάρεστες καταστάσεις που είχαν δημιουργηθεί στο παρελθόν».
Αναφορικά με τις θέσεις εργασίας, ανέφερε πως στόχος είναι να αυξηθούν με την πρόσληψη 160 ατόμων, καθώς στην ΟΣΥ υπάρχουν μόλις 21 για 255 γραμμές λεωφορείων και 19 γραμμές τρόλλεϋ.
Όλο το σύστημα του ΟΑΣΑ για το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα είναι έτοιμο από τις 3 Απριλίου.
Να σημειωθεί ότι το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα είναι διαθέσιμο σε δύο τύπους:
- το πολλαπλό εισιτήριο, AΤΗ.ΕΝΑ Τicket που μπορεί να χρησιμοποιηθεί πολλές φορές και αντικαθιστά τα σημερινά χάρτινα εισιτήρια (ενιαίο, ημερήσιο, πενθήμερο, αεροδρομίου κ.λπ.) και
- την έξυπνη κάρτα AΤΗ.ΕΝΑ Card, μία προσωποποιημένη πλαστική κάρτα που αντικαθιστά τις σημερινές κάρτες απεριορίστων διαδρομών (μηνιαίες, τριμηνιαίες, εξαμηνιαίες, ετήσιες).
Δεν προβλέπεται κανένα κόστος στον πολίτη που θέλει να εκδώσει την έξυπνη κάρτα AΤΗ.ΕΝΑ Card.