Ένα βήμα πιο μπροστά στη χρήση «έξυπνων» συστημάτων μεταφορών, που διευκολύνουν τις μετακινήσεις του κοινού στις πόλεις, μειώνουν τον κυκλοφοριακό φόρτο και τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και ελαχιστοποιούν τους κινδύνους ατυχημάτων, επιχειρούν μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Σήμερα η χώρα θέλει να θεωρεί ότι βρίσκεται κοντά στο μέσο όρο των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης ως προς τη χρήση τέτοιων συστημάτων στις δημόσιες συγκοινωνίες αλλά και γενικότερα στις μετακινήσεις και μεταφορές. Αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που, στην ίδια περιοχή, εκτός από την Αυστρία που έχει προχωρήσει ιδιαίτερα στον τομέα αυτό, οι μισές χώρες εφαρμόζουν, σε ένα μέσο επίπεδο, τεχνολογίες ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS) και οι άλλες μισές βρίσκονται σε πολύ αρχικό στάδιο.
Τα στοιχεία από την νοτιοανατολική Ευρώπη παρουσίασε η επιστημονική συνεργάτης του Ινστιτούτου Μεταφορών του Εθνικού Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ) Ευαγγελία Χρυσοχόου σε εργαστήριο που πραγματοποιείται στο πλαίσιο του σχετικού ευρωπαϊκού έργου διακρατικής συνεργασίας RITSNET (Regions for Intelligent Transport Solutions: Δίκτυο Περιφερειών για Ευφυή Συστήματα Μεταφορών») στο ΕΚΕΤΑ, στη Θεσσαλονίκη.
«Στην Ελλάδα έχουμε αρκετά συστήματα και τεχνολογίες που εφαρμόζονται στην πράξη. Υπολειπόμαστε σε θέματα συντονισμού επιμέρους συστημάτων σε μια ενιαία βάση και σε ζητήματα χρηματοδότησης και διατήρησης συστημάτων που ξεκίνησαν να λειτουργούν » σχολίασε από την πλευρά του ο Βασίλης Μιζάρας, Γενικός Γραμματέας της ITS Ελλάδας, μιας μη κερδοσκοπικής εταιρείας που λειτουργεί από το 2008, αριθμεί 30 μέλη, φορείς από το δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα και έχει στόχο την αναβάθμιση των μεταφορών στα αστικά κέντρα αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.
Τηλεματική και ηλεκτρονικό εισιτήριο στην Αθήνα
Ο σχεδιασμός για τα δύο νέα έργα του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Αθηνών (ΟΑΣΑ) προβλέπει τη λειτουργία δύο νέων «έξυπνων» συστημάτων μεταφορών το 2015. Πρόκειται για την τηλεματική μέσω της οποίας θα λειτουργούν ηλεκτρονικά συστήματα με οθόνες σε χίλιες στάσεις λεωφορείων, πληροφορώντας το κοινό για τα δρομολόγια των λεωφορείων και τον χρόνο αναμονής τους στις στάσεις ενώ θα παρέχονται σχετικές πληροφορίες και μέσω διαδικτύου και κινητών τηλεφώνων στους χρήστες. Το δεύτερο σύστημα αφορά την έκδοση ηλεκτρονικών εισιτηρίων μέσω μιας «έξυπνης κάρτας» που θα μπορεί να χρησιμοποιείται για όλες τις μετακινήσεις και όλα τα μέσα.
Εκ μέρους του ΟΑΣΑ η συγκοινωνιολόγος Στέλλα Παπαγιάννη αναφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στα αναμενόμενα οφέλη από τη λειτουργία των συστημάτων αυτών και συγκεκριμένα στην διευκόλυνση των μετακινήσεων, την επιλογή της καλύτερης διαδρομής τον καλύτερο προγραμματισμό της, τη μείωση του κυκλοφοριακού φόρτου και την εξοικονόμηση χρόνου.
Αυτοκίνητα που «μιλούν» μεταξύ τους και με σταθερά σημεία στη Θεσσαλονίκη
Σύστημα τηλεματικής λειτουργεί ήδη στη Θεσσαλονίκη στις στάσεις λεωφορείων του Οργανισμού Αστικών Συγκοινωνιών Θεσσαλονίκης (ΟΑΣΘ) ενώ για την επόμενη χρονιά προγραμματίζεται να λειτουργήσει πιλοτικά ένα καινούριο ηλεκτρονικό σύστημα. Η τεχνολογία που θα εφαρμοστεί επιτρέπει την «επικοινωνία» των αυτοκινήτων με συστήματα που είναι εγκαταστημένα σε σταθερά σημεία ή σε άλλα αυτοκίνητα και επιτρέπει την ταχύτατη πληροφόρηση των οδηγών σε περίπτωση ατυχήματος, ώστε να ακολουθούν εναλλακτική γρηγορότερη διαδρομή, αλλά και την πληροφόρηση για τους φωτεινούς σηματοδότες, ώστε να διασφαλίζεται σταθερή ροή από ένα λεγόμενο «πράσινο κύμα» στα φανάρια.
«Επιδιώκουμε να εφαρμόσουμε αυτή την τεχνολογία του χρόνου το Σεπτέμβριο στη Θεσσαλονίκη, τοποθετώντας 15 συσκευές, τις μισές στην οδό Τσιμισκή που δέχεται μεγάλο κυκλοφοριακό φόρτο και τις μισές στην περιφερειακή οδό που «μπλοκάρει» συχνά από κάποιο ατύχημα» σημείωσε ο κ. Μιζάρας και ανέφερε ότι αντίστοιχες συσκευές θα τοποθετηθούν σε 40 αυτοκίνητα, 35 ταξί και 5 αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, ώστε να είναι εφικτή η «επικοινωνία» μεταξύ τους και με τα σταθερά σημεία.
Προς το παρόν λειτουργούν αρκετά «έξυπνα» συστήματα μεταφορών στην Ελλάδα, όπως τα ηλεκτρονικά διόδια στους αυτοκινητόδρομους, το σύστημα διαχείρισης της κυκλοφορίας στην Αθήνα (μέσω καμερών, μετρητών παρακολούθησης της κυκλοφορίας και ηλεκτρονικών πινακίδων), το αντίστοιχο σύστημα στη Θεσσαλονίκη (που περιλαμβάνει τις πινακίδες στην οδό Λαγκαδά, τη Βασιλίσσης Όλγας, την Εγνατία και τη Δυτική είσοδο) αλλά και συστήματα στις μεταφορές με λεωφορεία στη Λάρισα, το Βόλο και άλλες πόλεις.
Εφαρμογές για άτομα με προβλήματα όρασης
Ειδική αναφορά στα συστήματα που έχει θέσει σε λειτουργία ο ΟΑΣΘ για τη διευκόλυνση ατόμων με προβλήματα όρασης έκανε ο Διευθυντής Κίνησης του Οργανισμού Γεώργιος Σπανός.
Συγκεκριμένα σημείωσε ότι μέσω της τηλεφωνικής γραμμής 2310 981100 μπορούν οι ενδιαφερόμενοι να λαμβάνουν πληροφορίες για τις διαδρομές των λεωφορείων, τους χρόνους άφιξής τους στις στάσεις, τον χρόνο που διαρκεί ένα δρομολόγιο κ.α. Επιπλέον λειτουργούν σε είκοσι στάσεις συστήματα μετάδοσης ηχητικών μηνυμάτων μέσω μεγαφώνου πληροφορώντας το κοινό για το λεωφορείο που πλησιάζει στη στάση και το χρόνο αναμονή
