Τη μεγαλύτερη συρρίκνωση επιβατών γνώρισε ο ηλεκτρικός με 24,4%, το τραμ με 23,3% και τα λεωφορεία με 23,1%. Μείωση γνώρισε και το πιο σύγχρονο συγκοινωνιακό μέσο, το μετρό, το οποίο απώλεσε το 13,4% της κίνησής του
Του ΦΩΤΗ ΦΩΤΕΙΝΟΥ Το Μνημόνιο πήγε χρόνια πίσω τις αστικές συγκοινωνίες. Από το 2009 έως και το 2012, τα μέσα μαζικής μεταφοράς των Αθηνών απώλεσαν 200 εκατ. επιβάτες! Σε απόλυτα μεγέθη, οι αστικές συγκοινωνίες (μετρό, τραμ, ηλεκτρικός, λεωφορεία, τρόλεϊ) διακίνησαν πέρσι 652,2 εκατ. επιβάτες, λιγότερους κατά 23,3%, σε σχέση με το 2009.
Συρρίκνωση του συγκοινωνιακού έργου κατά 14,8% Τη μεγαλύτερη συρρίκνωση επιβατών γνώρισε ο ηλεκτρικός με 24,4%, το τραμ με 23,3% και τα λεωφορεία με 23,1%. Μείωση γνώρισε και το πιο σύγχρονο συγκοινωνιακό μέσο, το μετρό, το οποίο απώλεσε το 13,4% της κίνησής του, σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του ΟΑΣΑ για το έτος 2012.
Η εποχή του Μνημονίου δεν «κατάπιε» μόνο 200 εκατ. επιβάτες από τα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά οδήγησε και σε συρρίκνωση του συγκοινωνιακού έργου κατά 14,8%.
Δυστυχώς, η τάση αυτή συνεχίζεται και το 2013, αν και ο ΟΑΣΑ και οι θυγατρικές του εταιρείες (ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ) καταβάλλουν προσπάθειες, ώστε η μείωση επιβατών να είναι μικρότερη, σε σχέση με το 2012. Πέρσι, οι επιβάτες στον όμιλο του ΟΑΣΑ ανήλθαν στα 652,2 εκατ., μειωμένοι 11%, σε σχέση με το 2011, ενώ και τα συνολικά έσοδα (πλην αντισταθμιστικής καταβολής του δημοσίου) έκαναν βουτιά 14%.
Ανά κατηγορία, τρεις είναι οι παράγοντες που λειτουργούν αποτρεπτικά στην προσέλκυση νέων επιβατών και ένας που λειτουργεί ενισχυτικά.
Οι αιτίες
Οι παράγοντες που διογκώνουν την πτώση των χρηστών των μέσων μεταφοράς είναι οι ακόλουθοι:
1. Μείωση διαθέσιμου εισοδήματος. Σύμφωνα με αναλυτές, η μείωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος έχει φτάσει, κατά μέσο όρο, το 35%, σε σχέση με το 2009.
2. Εκτόξευση της ανεργίας. Η Ελλάδα κατέχει το μεγαλύτερο ποσοστό ανεργίας στην Ευρωζώνη, με ποσοστό 27,3%, ξεπερνώντας την Ισπανία.
3. Αλλαγές και μειώσεις στα δρομολόγια λεωφορείων και τρόλεϊ, σε συνδυασμό με την αύξηση του ενιαίου εισιτηρίου στα 1,4 ευρώ. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών υλοποιήθηκαν 600 προσωρινές και 300 μόνιμες τροποποιήσεις υφιστάμενων γραμμών λεωφορείων και τρόλεϊ.
Οι τροποποιήσεις αυτές, σε κάποιες περιπτώσεις, οδήγησαν σε νέες γραμμές, αλλά κυρίως επέφεραν συγχωνεύσεις γραμμών, άρα περιορισμό των προσφερόμενων θέσεων.
Ανασχετικά λειτούργησε και η αύξηση του ενιαίου εισιτηρίου, το οποίο από τα 0,8 ευρώ το 2008 έφτασε το 1,4 ευρώ το 2013. Σωρευτικά, οι ανωτέρω παράγοντες οδήγησαν σε μείωση των μετακινήσεων, άρα και των επιβατών.
Από την άλλη πλευρά, υπήρξε και ένας παράγοντας ο οποίος λειτούργησε προς όφελος των αστικών συγκοινωνιών: Η αλματώδης αύξηση της βενζίνης, η οποία σε κάποιες περιόδους έφτασε τα 1,7 - 1,8 ευρώ ανά λίτρο, αποθαρρύνοντας τους ιδιοκτήτες Ι.Χ. να χρησιμοποιήσουν το αυτοκίνητό τους και να προτιμήσουν τα ΜΜΜ.
«Είναι γεγονός ότι τα μέσα μαζικής μεταφοράς, για τους προαναφερθέντες λόγους, όχι μόνο δεν ελκύουν νέους επιβάτες, αλλά χάνουν», επισημαίνουν στελέχη του ΟΑΣΑ. Οπως παραδέχονται στελέχη των αστικών συγκοινωνιών, όσο παρατείνεται η ύφεση και η ανεργία, πέρα από τη συρρίκνωση της επιβατικής κίνησης, η λαθρεπιβίβαση και η ανταλλαγή εισιτηρίων θα παραμένουν υπαρκτά φαινόμενα.