Μια πρώτη ματιά στο σύστημα της τηλεματικής

Εδώ και μία εβδομάδα η πιλοτική λειτουργία του συστήματος τηλεματικής των λεωφορείων και τρόλεϊ της Αθήνας έγινε πραγματικότητα με την τοποθέτηση των πρώτων 10 «έξυπνων στάσεων», οι οποίες εξυπηρετούν τη λεωφορειακή γραμμή 224. Σκοπός αυτής της πιλοτικής λειτουργίας είναι η παρατήρηση του συστήματος και η πραγματοποίηση βελτιώσεων προτού αρχίσει να επεκτείνεται σε περισσότερες γραμμές, καλύπτοντας τελικά όλο το δίκτυο λεωφορείων και τρόλεϊ της Αθήνας. Παίρνοντας μία πρώτη γεύση του πώς θα λειτουργήσει το σύστημα, έχουμε συγκεντρώσει τις παρακάτω παρατηρήσεις:

Καταρχάς, αυτό που θέλουν να μάθουν όλοι: Το σύστημα φαίνεται πως λειτουργεί. Δοκιμάσαμε να χρονομετρήσουμε την ώρα άφιξης του επόμενου λεωφορείου της γραμμής 224 σε δύο περιπτώσεις, εκ των οποίων και στις δύο, το λεωφορείο πέρασε ακριβώς την ώρα που αναμενόταν, ίσως και μισό λεπτό νωρίτερα. Βέβαια αυτό δεν φτάνει για να επιβεβαιωθεί η ακρίβεια της λειτουργίας του συστήματος, αλλά οι υπεύθυνοι του έργου θα έχουν σίγουρα βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα ώστε να προχωρήσουν σε βελτιώσεις, αν χρειάζονται. Ο σχεδιασμός των νέων στάσεων -ελληνικής κατασκευής- είναι καλός και σύγχρονος, και γίνεται σωστή χρήση του νέου branding των «Συγκοινωνιών Αθηνών» με τα λογότυπα των λεωφορείων και τρόλεϊ να χρησιμοποιούνται ανάλογα με το αν η στάση εξυπηρετεί μόνο λεωφορεία ή και τρόλεϊ. Σε κάθε στάση επίσης αναγράφεται: το όνομα της στάσης (αν και με πολύ μικρή γραμματοσειρά), ο κωδικός της στάσης, προφανώς ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την εύρεση της στάσης μέσω της εφαρμογής της τηλεματικής στο διαδίκτυο και στα κινητά τηλέφωνα (οπότε και θα πρέπει να τοποθετηθεί σε όλες τις στάσεις ανεξαιρέτως), και η διεύθυνση της νέας ιστοσελίδας tfa.gov.gr η οποία θα περιλαμβάνει και την διαδικτυακή εφαρμογή της τηλεματικής.
Η οθόνη LED που χρησιμοποιείται στις στάσεις είναι πολύ φωτεινή ακόμα και για ένα ηλιόλουστο μεσημέρι και όπως μαθαίνουμε έχει γίνει προσπάθεια ώστε να είναι χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και να αντέχει σε όλες τις καιρικές συνθήκες (βροχή, χαμηλές και υψηλές θερμοκρασίες κλπ). Προς το παρόν, για την απεικόνιση των επόμενων λεωφορείων χρησιμοποιούνται μόνο 2 ή 3 από τις 4 διαθέσιμες γραμμές της οθόνης, με την τελευταία γραμμή να προβάλει μήνυμα για την πιλοτική λειτουργία της τηλεματικής. Ελπίζουμε με την πλήρη λειτουργία του συστήματος να χρησιμοποιηθούν και οι 4 γραμμές και οι οθόνες να μη χρησιμοποιούνται για άλλους σκοπούς (π.χ. για διαφήμιση υπηρεσιών του ΟΑΣΑ ή τρίτων), αν και θα ήταν χρήσιμες για ενημέρωση σχετικά με έκτακτες κυκλοφοριακές συνθήκες (όπως κλείσιμο δρόμων στο κέντρο) ή για επερχόμενες απεργίες όπως γίνεται στις οθόνες τηλεματικής του τραμ.
Το πλέον αρνητικό σημείο είναι ότι δεν έγινε προσπάθεια ώστε να συγχωνευτούν οι παλιοί στύλοι των στάσεων (με το όνομα τις στάσης και τις γραμμές που διέρχονται από αυτή) με τις νέες έξυπνες στάσεις ώστε να μη χρειάζονται και οι δύο ταυτόχρονα. Αυτή είναι μία σημαντική παράληψη και ελπίζουμε να το αναγνωρίσουν και οι υπεύθυνοι και να φροντίσουν ώστε οι επόμενες στάσεις να περιλαμβάνουν όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται.
Εφόσον ο αριθμός των «έξυπνων στάσεων» που θα τοποθετηθούν συνολικά ως το τέλος του 2015 θα είναι 1000, η επιλογή τους θα πρέπει να γίνει με βάση αντικειμενικά κριτήρια όπως ο αριθμός των επιβατών που επιβιβάζονται σε λεωφορεία και τρόλεϊ από αυτές τις στάσεις, ο αριθμός των δρομολογίων που εξυπηρετούν και το εάν πρόκειται για στάσεις που χρησιμοποιούνται για μετεπιβίβαση (να βρίσκονται έξω από σταθμούς μέσων σταθερής τροχιάς).
Πέρα από τις στάσεις των λεωφορείων και το διαδίκτυο, η τηλεματική πρέπει να βρει εφαρμογή και μέσα στα οχήματα. Ήδη είναι εφικτή η ηχητική ανακοίνωση της επόμενης στάσης και είναι κάτι που θα πρέπει να το δούμε να εφαρμόζεται σε όλα τα λεωφορεία όλων των γραμμών. Επίσης, εφικτός ο υπολογισμός ο χρόνος άφιξης σε επερχόμενες στάσεις ή το τέρμα της διαδρομής και θα μπορούσε να ανακοινώνεται σε οθόνες που μπορούν να τοποθετηθούν εντός των οχημάτων.
Η λειτουργία του συστήματος της τηλεματικής θα πρέπει να συνδυαστεί με άλλες υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων η παροχή δωρεάν wifi σε όλα (ή έστω στα περισσότερα και πιο καινούρια) λεωφορεία και τρόλεϊ. Αυτή τη στιγμή το wifi λειτουργεί -επίσης πιλοτικά- εντός 15 περίπου οχημάτων που εξυπηρετούν 2 γραμμές ενώ υπήρχε η πρόθεση για επέκταση του σε συνολικά 1200 λεωφορεία και τρόλεϊ, ωστόσο μέχρι σήμερα ο σχετικός διαγωνισμός δεν έχει προχωρήσει. Δωρεάν wifi πρέπει επίσης να διατίθεται σε κεντρικές στάσεις λεωφορείων και σταθμούς μετεπιβίβασης, όπως επίσης και σε όλους τους σταθμούς του μετρό (εδώ και ένα χρόνο λειτουργεί μόνο σε 7).


Συνοψίζοντας, η πιλοτική λειτουργία της τηλεματικής φαίνεται πως ικανοποιεί τις προσδοκίες μας, με εξαίρεση την παράλειψη συγχώνευσης παλιών και νέων στύλων σε μία ενιαία στάση. Βεβαίως θα έχουμε περισσότερα να πούμε όταν αρχίσει να επεκτείνεται και σε άλλες γραμμές και κυρίως όταν αρχίσουν να λειτουργούν οι εφαρμογές της τηλεματικής στο διαδίκτυο και στα κινητά τηλέφωνα. Μέχρι τότε ελπίζουμε τυχόν προβλήματα και παραλείψεις να έχουν αντιμετωπιστεί.