Του ΦΩΤΗ ΦΩΤΕΙΝΟΥ
Συρρικνώνονται ταχύτατα δρομολόγια, προσωπικό και επιβάτες. Αυτό, σε συνδυασμό με το «ψαλίδι» στις κρατικές επιδοτήσεις, οδηγεί σε κατάρρευση το σύστημα των δημόσιων οδικών μεταφορών. Εμφανή είναι τα απόνερα του Μνημονίου στις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας και ειδικότερα στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ, με μεγάλα «θύματα» τους εργαζομένους και τους χρήστες των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Η νέα εταιρεία που δημιουργήθηκε από τη συγχώνευση λεωφορείων - τρόλεϊ, «Οδικές Συγκοινωνίες», γνώρισε μείωση επιβατών 25% και δρομολογίων (οχηματοχιλιόμετρα) 22%, σε σχέση με το 2009. Η συρρίκνωση του συγκοινωνιακού έργου αποτελεί απόρροια της μείωσης του προσωπικού κατά 2.064 άτομα, ήτοι 25% και των δαπανών μισθοδοσίας κατά 50%!
Ελλείψεις
Με τα ανωτέρω στοιχεία, εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος γιατί έχουν μειωθεί ή και καταργηθεί αρκετά δρομολόγια (έχει ανασχεδιαστεί περίπου το 1/3 των δρομολογίων) και, ανά περιπτώσεις, έχει αυξηθεί ο χρόνος αναμονής των επιβατών στις στάσεις.
«Το συγκοινωνιακό έργο έχει σήμερα μειωθεί τουλάχιστον 30% από το 2009», αναφέρει ο πρόεδρος του συνδικάτου εργαζομένων ΟΑΣΑ Λεωνίδας Σκούλος. «Αυτό φαίνεται και από τον αριθμό των λεωφορείων. Από 2.100 φτάσαμε στα 1.100, πέρα από την προφανή έλλειψη οδηγών», συμπληρώνει.
Την προφανή έλλειψη οδηγών, αλλά και τεχνικών, παραδέχεται και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος των «Οδικών Συγκοινωνιών» Γιάννης Οικονόμου. «Οι οδηγοί είναι περίπου 4.100, θα ήταν ευκταίο να ήταν περισσότεροι κατά 25%», επισημαίνει ο κ. Οικονόμου, σημειώνοντας ότι παρατηρείται έλλειψη και τεχνικών, με αποτέλεσμα να επιμηκύνεται ο χρόνος συντήρησης και επιδιόρθωσης των λεωφορείων στα αμαξοστάσια.
Πάντως, με βάση το υπάρχον προσωπικό και στόλο, επιτυγχάνεται, σε ποσοστό άνω του 90%, το προγραμματισθέν συγκοινωνιακό έργο. Επίσης, η εταιρεία έχει καταφέρει να «νοικοκυρέψει» το λειτουργικό της κόστος, επιτυγχάνοντας ικανοποιητική ροή ανταλλακτικών και ομαλότερη αποπληρωμή προμηθευτών.
Στο πλαίσιο ενίσχυσης των εσόδων της εταιρείας «Οδικών Συγκοινωνιών», το υπουργείο Μεταφορών είχε εξαγγείλει δύο μέτρα:
1. Επιβίβαση επιβατών από την μπροστινή θύρα. Το μέτρο ξεκίνησε να εφαρμόζεται την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου σε περίπου 52 λεωφορειακές γραμμές που διασχίζουν άξονες των οδών Κηφισίας, Ακαδημίας, Πανεπιστημίου, Σταδίου και Βασιλίσσης Σοφίας. Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, καθώς παρατηρείται αύξηση επικυρώσεων εισιτηρίων, άρα και εσόδων, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις. Μάλιστα, το μέτρο θα επεκταθεί οσονούπω σε 30 γραμμές.
2. Πώληση ειδικού τύπου εισιτηρίου, εντός οχήματος, από τους οδηγούς. Με το συγκεκριμένο μέτρο θα προσφέρεται στο επιβατικό κοινό η δυνατότητα προμήθειας του ενιαίου εισιτηρίου 1,40 ευρώ εντός οχήματος, το οποίο θα πωλείται με επιβάρυνση δέκα λεπτών (1,50 ευρώ), προκειμένου να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τους επιβάτες η αγορά του εντός του οχήματος.
Το μέτρο εφαρμόζεται ήδη στη Θεσσαλονίκη (τιμή αγοράς εισιτηρίου μέσα στο όχημα από 0,80 σε 0,90) και σε άλλες πόλεις σε όλο τον κόσμο (π.χ. Λονδίνο, Βιέννη, Βρυξέλλες, Βοστόνη κ.ά.). Για το μέτρο αυτό φαίνεται ότι επικράτησαν δεύτερες απόψεις και «παγώνει», τουλάχιστον προσωρινά. Πάντως, τόσο για την είσοδο μόνο από την μπροστινή πόρτα όσο και για την πώληση εισιτηρίων από τους οδηγούς το συνδικάτο εργαζομένων ΟΑΣΑ αντιδρά.
Φόβοι για απολύσεις
Μεγάλο πονοκέφαλο στο υπουργείο Μεταφορών και στις εποπτευόμενες ΔΕΚΟ (ΟΑΣΑ, ΟΣΕ, ΟΑΣΘ) επιφέρει το «κούρεμα» της ετήσιας κρατικής επιδότησης από το υπουργείο Οικονομικών.
Εάν το υπουργείο Οικονομικών εμμείνει σε «κούρεμα» επιδοτήσεων, ύψους 120 εκατ. το 2014 και 150 εκατ. το 2015, σε σχέση με την εγκριθείσα επιδότηση του 2013 (380 εκατ. ήταν το αρχικό κονδύλι), αυτομάτως θέτει πρόσθετα και ίσως ανυπέρβλητα προβλήματα στους συγκοινωνιακούς και σιδηροδρομικούς φορείς.
Αυτό διότι ο όμιλος ΟΑΣΑ (μετρό, ηλεκτρικό, τραμ, λεωφορεία, τρόλεϊ), ο ΟΑΣΘ και ο ΟΣΕ γνωρίζουν, τα τελευταία χρόνια, μείωση του κύκλου εργασιών και στηρίζουν τους επιχειρησιακούς τους στόχους (συχνότητα και αριθμός δρομολογίων), σε κάποιο βαθμό στο μέγεθος της ετήσιας κρατικής επιδότησης.
Μάλιστα, στις ΟΣΥ (λεωφορεία - τρόλεϊ) η συρρίκνωση των επιδοτήσεων ξεκίνησε ήδη. Τον προηγούμενο μήνα πιστώθηκαν στην εταιρεία μόλις 6 εκατ. ευρώ ως μηνιαία κρατική επιδότηση. Μάλιστα, εργαζόμενοι σε λεωφορεία και τρόλεϊ υποστηρίζουν ότι, εάν το υπουργείο Εργασίας δεν κατέβαλλε 10 εκατ. ευρώ ως οφειλές για τα μειωμένα εισιτήρια (τα δικαιούνται πολύτεκνοι άνω των 65 ετών κ.ά.), υπήρχε κίνδυνος να μην πληρωθεί η μισθοδοσία Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου.
Γενικότερα, εντύπωση προκαλούν τα ποσά που ενέκρινε το ΥΠΟΙΚ ως ετήσιες επιδοτήσεις για τα έτη 2014-2017, σε ΟΑΣΑ και ΟΣΕ. Για τον όμιλο του ΟΑΣΑ προτείνει 100 εκατ. το 2014 και 86 εκατ. το 2015, όταν το 2013 είχε εγκρίνει αρχικά 160 εκατ. ευρώ. Αυτομάτως, γεννάται το ερώτημα από πού ο οργανισμός θα «καλύψει τρύπα» 74 εκατ. μέσα σε 2 χρόνια, όταν παρατηρείται μείωση εσόδων, ελέω πτώσης της επιβατικής κίνησης.
Αντίστοιχα, στον ΟΣΕ και όχι στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η οποία ιδιωτικοποιείται, ενέκρινε επιδότηση μόλις 53 εκατ. το 2014 και 45 εκατ. το 2015. Οπως και στις συγκοινωνίες, έτσι και στο σιδηρόδρομο, εκπρόσωποι των εργαζομένων φοβούνται ότι η συρρίκνωση της κρατικής επιχορήγησης συνεπάγεται μείωση του μεταφορικού έργου.
Για παράδειγμα στα λεωφορεία και τα τρόλεϊ εργαζόμενοι υπογραμμίζουν ότι θα μειωθούν και θα καταργηθούν δρομολόγια, ενώ στον ΟΣΕ ότι το προσωπικό στη συντήρηση και φύλαξη του δικτύου θα μείνει χωρίς αντικείμενο.
Για αυτό το λόγο, συνδικαλιστές υποστηρίζουν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος απομακρύνσεων, αφού σε μελλοντική αξιολόγηση ίσως χαρακτηριστούν «πλεονάζον προσωπικό». Οι ανησυχίες τους μεγάλωσαν έπειτα και από την πρόσφατη δήλωση του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Κυριάκου Μητσοτάκη ότι στην αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων θα ενταχθούν και οι ΔΕΚΟ που έχουν συγχωνευθεί, όπως οι συγκοινωνιακοί φορείς, προκειμένου να εντοπιστεί πλεονάζον προσωπικό.