Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου 2013



Από την Μάρα Μπέκα

Nα κρατήσουν ζωντανή την ιστορία 50 ετών των αστικών συγκοινωνιών στην Ελλάδα προσπαθούν τα τελευταία χρόνια στελέχη της διοίκησης της ΕΘΕΛ αλλά και σύλλογοι φίλων των αστικών λεωφορείων στην Ελλάδα, αγοράζοντας και ανακατασκευάζοντας παλιά οχήματα.

Επιθυμία τους, η δημιουργία ενός Εθνικού Μουσείου Μεταφορών προκειμένου να διασωθούν ιστορικά λεωφορεία από το 1957 ως σήμερα και μαζί οι απίστευτες ιστορίες της τότε εποχής που «κουβαλούν» και διηγούνται οι παλιοί εργαζόμενοι.


Η ανακατασκευή του SCANIA του ΄58

Ένα από τα πιο παλιά λεωφορεία που έχουν ανακατασκευαστεί και στεγάζεται σε υπόστεγο του κεντρικού κτιρίου της ΕΘΕΛ είναι το SCANIA κατασκευής του 1958. 

Η προσπάθεια αναπαλαίωσης του ξεκίνησε από το μηδέν με την εθελοντική εργασία ετών από τον πιο παλιό τεχνικό της τότε ΕΑΣ σήμερα ΕΘΕΛ, Γιώργου Καφετζή. Ο κ. Καφετζής εξιστορεί στο metrogreece.gr... «Ξεκίνησα να δουλεύω στο 4ο ΚΤΕΛ στις τρεις γέφυρες την 1η Μαΐου του 1966, όταν ήμουν 14 ετών. Από τότε και με μία μικρή διακοπή, συνέχισα να εργάζομαι στο συνεργείο μέχρι το 1980 και το 1983 μπήκα στην ΕΑΣ μέχρι τα 58 μου χρόνια. 

Ηταν φοβερή εμπειρία η καθημερινή παρουσία στο αμαξοστάσιο με κορυφαία στιγμή όταν με τον συνάδελφο Αντώνη Σταματόπουλο έφτιαξα το SCANIA του ΄58. 

Σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Συγκοινωνιών κάθε δέκα χρόνια αλλάζει το προφίλ των οχημάτων και πρέπει να γίνεται ανακατασκευή μόνο 1 φορά ενώ στα 12 χρόνια πρέπει να αποσύρονται! Καταλαβαίνετε ότι το συγκεκριμένο λεωφορείο είναι δημιουργία 6 δεκαετιών και δεν είναι μόνο αυτό υπάρχουν και άλλα με παρόμοια ιστορία. Που όμως θέλουν πολύ δουλειά αφού βρίσκονται μόνο στον σκελετό».

(Σε γύρισμα διαφήμισης)

Παρά όμως την επιτυχία της διάσωσης του λεωφορείου η κατάσταση παραμένει δύσκολη:

«Τα παλιά λεωφορεία μετακινήθηκαν εδώ και 6 μήνες από το πίσω μέρος της ΕΘΕΛ. Ο χώρος ήταν ανοικτός και τα οχήματα ήταν εκεί για πάνω από 5 χρόνια. Όμως είχαν γίνει εστία μόλυνσης. Με τα ποντίκια και τις γάτες να κόβουν συνεχώς βόλτες. Αν υπήρχε ειδικός χώρος όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί», αποκαλύπτει και ο πρόεδρος τεχνικών της ΕΘΕΛ, Αποστόλης Ραφτόπουλος.

Ωστόσο ο κ. Ραφτόπουλος αναφέρεται και στους λόγους της πρόσφατης μεταφοράς τους: «Με την βοήθεια των αδελφών Λαζαρόπουλων, έγινε η μεταφορά τους στην Πειραιώς στο αμαξοστάσιο της πρώην ΗΛΠΑΠ στο Γκάζι. 

Όμως και αυτοί χρειάζονται οικονομική βοήθεια αφού για να γίνει συντήρηση χρειάζονται αρκετά χρήματα καθώς το κόστος είναι αρκετά υψηλό. Η κατασκευή και τα χρώματα του δικού μας ανακατασκευασμένου SCANIA έφτασαν στις 70.000χιλιάδες ευρώ. Ποσό που με μεράκι και εθελοντική εργασία ετών καλύφθηκε από τους τεχνικούς μας. 

Φανταστείτε τα χρήματα που χρειάζονται για τον στόλο των 17 λεωφορείων που έχουν στην κατοχή τους οι Αφοί Λαζαρόπουλοι που αποδεικνύουν με την συλλογή αυτή, την συναισθηματική τους υφή και σκέψη».

(Το παλιό και το νέο)
«Από τον Σεπτέμβριο του 2000 έχουμε τη χαρά και την τιμή να συνεργαζόμαστε σε επίπεδο φιλοξενίας και φύλαξης από την ΕΘΕΛ. Από τη συνεργασία αυτή ενισχύθηκε η ιδέα για την ίδρυση Εθνικού Μουσείου Μεταφορών (Ε.Μ.ΜΕ.)» αναφέρουν οι δύο από τους διασώστες-εθελοντές της ελληνικής κληρονομιάς, ο Χάρης και ο Βαγγέλης Λαζαρόπουλος που σήμερα είναι ιδιοκτήτες ενός μικρού στόλου αστικών και υπεραστικών λεωφορείων.

Αναγκαίο το Εθνικό Μουσείο Μεταφορών

Στο πλαίσιο επαγγελματικών επαφών που είχαν οι αδελφοί Λαζαρόπουλοι στο εξωτερικό αναφέρουν την πορεία που τους αναγκάζει να επιθυμούν γρήγορα την ίδρυση μουσείου μεταφορών και ζητούν από την πολιτεία να μεριμνήσει.

«Επισκεφθήκαμε τις εγκαταστάσεις της Volvo στο Γκέτεμποργκ, πήγαμε στις εγκαταστάσεις παραγωγής και στο μουσείο της Evobus στο Μανχάιμ, ξεναγηθήκαμε στο μουσείο της Mercedes στη Στουτγάρδη, ενημερωθήκαμε από την Arriva για το αποκαλούμενο κίνημα των “Oldtimers” στην Ευρώπη. Όλη αυτή η γνώση θα μπορούσε να αποτελέσει τη μαγιά για να δημιουργηθεί στην Ελλάδα ένα μουσείο Μεταφορών που θα έχει εθνικό χαρακτήρα.

(Παρκαρισμένα στον Κεραμεικό)
Υπήρξαν ιδέες όπως το κτήμα του πρώην 5ου ΚΤΕΛ στον Πειραιά το οποίο αποτέλεσε αρχιτεκτονικό «κόσμημα» της δεκαετίας του ’50, το παλιό αμαξοστάσιο των τράμ στον Κεραμεικό ή το παλιό σιδηροδρομικό εργοστάσιο του ΟΣΕ στη Λεύκα Π. Κοκκινιάς θα μπορούσαν να αποτελέσουν έδρα του Μουσείου.

Το παλιό σιδηροδρομικό μουσείο διαθέτει υποδομές από τη δεκαετία του 1860 και θα μπορούσε να συνδυαστεί και με σιδηροδρομικά εκθέματα, την εγκατάσταση συνεδριακού κέντρου και εργαστηρίων για τμήματα του ΕΜΠ, καθώς και τη δημιουργία ενός «αμαξοποιείου» με εργαλεία και μηχανήματα εποχής στο οποίο θα γίνεται η συντήρηση των μουσειακών οχημάτων αλλά και θα υπάρχει το δικαίωμα μαθητείας φοιτητών.

(Ο κ. Λαζαρόπουλος σε τιμητική βόλτα με γνωστούς ηθοποιούς που τιμούν το έργο του)
Όλα αυτά φυσικά θα πρέπει να γίνουν με αυστηρά κριτήρια και σκοπό τη διάσωση κειμηλίων της νεώτερης βιομηχανικής κληρονομίας.

Όπως χαρακτηριστικά του πιο παλιού ανακατασκευασμένου λεωφορείου της ΕΘΕΛ το SCANIA του 1958, που στις 30 Μαρτίου έκανε βόλτα στα βόρεια προάστια με οδηγό από τον Σύλλογο Μελέτης Ιστορίας των Συγκοινωνιών και της ΕΘΕΛ. Βόλτα που απόλαυσαν σύμφωνα με πληροφορίες όλοι οι φίλοι της ελληνικής ιστορίας συγκοινωνιών!

Κυκλοφορούν ξανά τα μπλε λεωφορεία 

Κάθε χρόνο στις 18 Σεπτέμβριου πραγματοποιείται στο Ζάππειο μια εκδήλωση προς τιμήν των αστικών λεωφορείων με την ονομασία «Ημέρα χωρίς αυτοκίνητο», αναφέρει στοmetrogreece.gr ο Διευθυντής Επισκευαστικής Βάσης της ΕΘΕΛ, Παναγιώτης Ζέρβας.


«Είναι η μοναδική ημέρα που κόσμος όλων των ηλικιών και φύλων, έρχονται σε επαφή με το παρελθόν και την διαχρονική ιστορία των ελληνικών μεταφορών των τελευταίων 50 ετών. Το κοινό μαθαίνει για τον τρόπο κατασκευής του κάθε αμαξώματος, περιεργάζεται την δημιουργία, τα χρώματα, τις θέσεις οδηγού και εισπράκτορα και αναπολεί», μας εξηγεί ο κ. Ζέρβας.

(Παλιά λεωφορεία στον Κεραμεικό)
«Όποιος βρεθεί σε αυτή την εκδήλωση καταλαβαίνει αυτομάτως ότι μια μέρα δεν φτάνει για όλη αυτή την ιστορική πορεία και τους αγώνες που έχουν δοθεί για να φτάσουμε σήμερα εδώ. Πρέπει σίγουρα να γίνει μουσειακός χώρος. Το θέμα όμως είναι πως; Αφού απαιτούνται πολλά χρήματα για την συντήρηση αυτών των αμαξωμάτων. Και η ελληνική πολιτεία ειδικά τώρα δεν διαθέτει», ολοκληρώνει